مثلاً کسی که طی سه ماه نمرات در حد 15 داشته اما در دو هفته اخیر در تمامی یا تعدادی از دروس نمرات حدود 12 کسب کرده، می‏ گوییم در حال حاضر نسبت به سه ماه پیش افت تحصیلی دارد.

منظور از آوردن کلمه نسبی این است که افت تحصیلی تنها شامل دانش ‏آموزان ضعیف نبوده حتی کسی که چند ماه پیش نمرات حدود 18 داشته اگر در حال حاضر نمرات حدود 16 کسب می‏ کند، دو نمره نسبت به دوره قبل افت دارد.

عوامل مؤثر بر افت تحصیلی:

1.    عوامل مربوط به خود دانش‏ آموز

- عوامل فیزیولوژیکی و جسمی مانند ضعف بینایی و شنوایی و غیره

- عوامل ذهنی و روانی مانندمیزان هوش و قدرت حافظه و سلامت روانی

- نداشتن هدف واقعی و عینی و روشن از تحصیل

- عدم انگیزش درونی برای تحصیل و مطالعه

- نداشتن اعتماد به نفس کافی

- ضعف اراده در تصمیم ‏گیری‏ های تحصیلی و مطالعه و اجرای تصمیمات

- عدم برنامه ‏ریزی دقیق از لحاظ زمان و میزان مطالعه روزانه

- نداشتن روش مطالعه مناسب برای دروس مختلف

- مهارت‏ های مطالعه نادرست